قديميترين وسيله پخت غذا از جنس سنگ در جهان با قدمت ???? سال در مکزيک کشف شدهاست. در ايران (به ويژه مشهد) استفاده از ديگ سنگي و سفالي به نام ديزي براي پخت آبگوشت هنوز رواج دارد. تا اواسط دهه ???? در ايران، پخت غذا با استفاده از قابلمه مسي معمول بود؛ ولي امروزه از قابلمههاي مسي بيشتر براي تزيين و بهعنوان عتيقه استفاده ميشود.
سرويس قابلمه
قابلمه چدني
قابلمههاي فلزي بسيار متداول هستند. قابلمه هاي مسي انتقال حرارت را بخوبي انجام ميدهند و براي پخت مربا و سس بهترين گزينه هستند. قابلمههاي چدني، پخش حرارت بهتري نسبت به ديگر قابلمه هاي فلزي دارند. چرا که گرما را به خوبي در خود نگه ميدارند. اين قابلمه ها براي پختهاي طولاني مناسبند. قابلمه هاي آلومينيومي ساده که به رويي معروفند، به سرعت تحت تاثير بازها قرار گرفته و حتي دربرابر نمک خوردن نيز مقاوم نيستند. گاهي از روکشهايي مانند تفلون يا سراميک براي قابلمه هاي آلومينيومي، چدني يا فولاد زنگ نزن استفاده ميشود. در اين قابلمه ها بايد از کفگير چوبي و پلاستيکي و سيليکوني استفاده نمود. قابلمه هاي آهني و چدني گاهي با لعاب نيز پوشش داده ميشوند که بايد از استفاده از اين قابلمه ها اجتناب نمود. قابلمه هاي استيل براي جوشاندن آب مناسب هستند.[?]
علاوه بر سنگ و سفال، ديگهاي سراميکي نيز حرارت را بخوبي در خود حفظ نموده و براي پخت طولاني مناسب هستند. با پيشرفت صنعت شيشه، قابلمه هاي شيشهاي نشکن و پيرکس نيز به عنوان انتخابي جديد در آشپزخانه مورد استفاده قرار ميگيرند.[??]
ضربالمثل[ويرايش]
واژه ديگ در ضربالمثلهاي فارسي زير به کار رفتهاست.[??]
ديگ به ديگ ميگويد روت (رويت) سياه، سهپايه ميگويد صل علي
ديگي که براي من نجوشد، سر سگ تويش بجوشد
بنداز توي قابلمهش
اين واژه در شعار «ما ديگ پلو خواهيم. مشروطه نميخواهيم» در دوره مشروطه کاربرد داشتهاست.